W Nowej Hucie jest wiele krzyży. Napisano o nich w albumie wydanym z okazji XXX-lecia I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny – „Nowa Huta Miasto Krzyża i Pracy” (pod redakcją J. L. Franczyka, M. Lasoty i ks. J. Szczepaniaka). Spośród nich najbardziej znane są dwa: mogilski z XIV wieku i bieńczycki z 1960 r. Godny uwagi jest także ten, którego historia sięga końca XIX wieku – stojący nieopodal naszej świątyni pod lipami w os. Szklane Domy. Był i jest on przedmiotem zainteresowania nie tylko Parafian ze Szklanych Domów.
W 1999 r. redakcja tygodnika „Na Szklanych Domach” otrzymała list (zob. „Na Szklanych Domach” nr 25/66 z 20.06.1999 r.) od mieszkańców Bieńczyc: pani Marii Nowak i pana Władysława Bochenka, w którym napisali: „Zwracamy się z gorąca prośbą o zainteresowanie krzyżem, który był zalążkiem budowy kościoła w osiedlu Szklane Domy (…) na wzgórzu przy szerokiej kamiennej drodze stał drewniany krzyż. Tę drogę nazywano „kościelną”, gdyż prowadziła z Bieńczyc do mogilskiego klasztoru. Droga ta biegła pomiędzy polami mieszkańców Bieńczyc, a rozległymi obszarami ziemi należącymi do oo. cystersów. W 1932 roku mieszkańcy Bieńczyc w miejsce drewnianego krzyża ufundowali nowy krzyż, który został wykonany z lastryka przez mieszkańca Bieńczyc – Karola Hajto. W 1945 roku po wkroczeniu Armii Czerwonej krzyż został w haniebny sposób sprofanowany – lewe ramię figury Chrystusa zostało odstrzelone przez radzieckiego żołnierza. Wizerunek Pana Jezusa został naprawiony przez obywatela Bieńczyc – Jana Fudałę. Następnie w kaplicy w Bieńczycach (obecnie w tym miejscu stoi kościół Arka Pana) odprawiono nabożeństwo ekspiacyjne, które sprawował ks. Franciszek Kolasa z klasztoru w Mogile. Po latach krzyż ten został zasłonięty przez tzw. szwedzki blok. Przesłonięty gałęziami sędziwych lip jest prawie niewidoczny, trudno go odszukać rodowitym osobom z Bieńczyc”. Autorzy listu (mieszkający poza naszą parafią) prosili, abyśmy okazali większe zainteresowanie tym symbolem wiary. Do listu dołączono fotografię z lat 30. XX wieku, na której utrwalono stojących pod krzyżem mieszkańców Bieńczyc – Wincentego Krawczyka, Jana Biernacika (?) i Jana Ciepielę – wójta nazywanego burmistrzem Bieńczyc.
Dla licznych naszych Parafian los zabytkowego krzyża z os. Szklane Domy nigdy nie był obojętny. Pamiętano o wielu związanych z nim wydarzeniach parafialnych, o których obszernie napisał w swojej książce o. Niward Karsznia OCist pt. „Powstanie parafii i budowa kościoła Matki Bożej Częstochowskiej w Nowej Hucie”. Opiekowali się i nadal opiekują tym krzyżem zarówno ojcowie cystersi, jak i ludzie świeccy. Przez kilka ostatnich lat sprawują nad nim szczególną pieczę: o. Augustyn Spasowicz OCist oraz panie – Zofia Głowacka i Danuta Chat, ale ich dotychczasowe wysiłki były niewystarczające z przyczyn od nich niezależnych. Choć krzyż remontowano w 2011 r., był w złym stanie technicznym i wymagał odnowienia zgodnie z wytycznymi konserwatora zabytków. W związku z tym rozpoczęto intensywne działania zmierzające do renowacji naszego zabytku. Dodatkową mobilizacją było zalecenie trwającego roku duszpasterskiego 2014/2015, mówiące o troszczeniu się o parafialne krzyże. Problemem zainteresowała się Komisja Kultury i Odnowy Zabytków w minionej VI kadencji (2011-2014 r.) Rady Dzielnicy XVIII Nowa Huta. Członkowie Komisji i Zarządu tej Rady podjęli odpowiednie działania zmierzające do opracowania programu renowacji krzyża. Poczynania zaakceptował, co było konieczne, konserwator zabytków Wojciech Ciepiela. W kwietniu br. odpowiednią interpelację dotyczącą tego krzyża złożył Radny Miasta Krakowa – Edward Porębski i otrzymał pozytywną odpowiedź.
Konserwacja wszystkich elementów krzyża (postumentu, krzyża i pasyjki) rozpoczęła się w sierpniu 2015 r. i trwała do października. Nadzorowała ją Teresa Kowalińska z Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu. Do rozpoczęcia i zakończenia prac umożliwiających odnowienie krzyża w znacznym stopniu przyczynili się radni Dzielnicy XVIII, szczególnie (kolejność alfabetyczna): Elżbieta Mitka, Anna Stabryła, Józef Szuba i Mariusz Woda. Ze środków gminy, którymi dysponuje ZIKiT, odnowiono postument z piaskowca, lastrykowy krzyż i metalową pasyjkę oraz metalowe ogrodzenie. Dzięki dobrej współpracy Rady Dzielnicy XVIII z ZIKiT-em wyremontowano także chodnik oraz przycięto konary lip przy krzyżu. Ponadto, z o. Nikodemem Buczkiem OCist (administratorem naszej parafii) uzgodniono, że prace wokół krzyża będą kontynuowane: zostanie wykonane i sfinansowane przez gminę podświetlenie krzyża oraz remont murka z metalową tablicą zawierającą informacje dotyczące historii naszej parafii.
Anna Stabryła